به گزارش راهبرد معاصر؛ شبه نظامیان و سیاستمداران عراق تحت حمایت ایران که از حامیان خروج آمریکا از عراق می باشند، ایالات متحده را مقصر اصلی حملات اخیر داعش به گروه حشدالشعبی می دانند. در سال 2014م نیروهای آمریکا به دعوت دولت عراق برای مبارزه با داعش وارد این کشور شدند.
یکی از اعضای کمیته دفاعی و امنیتی پارلمان عراق اظهار داشت: « حملات گسترده اخیر داعش به حشدالشعبی در استان صلاح الدین اثبات کننده همکاری بین داعش و کسانی است که خواستار خروج حشدالشعبی از قدرت می باشند.» این مسئله به این واقعیت اشاره دارد که پس از حملات راکتی گروه های حشدالشعبی به پایگاه نیروهای آمریکا در عراق، تعدادی از سیاستمداران عراق خواهان کاهش نقش این گروه شبه نظامی در ساختار امنیتی عراق شدند.
در همین زمان، قیس خزعلی دبیر کل عصائب الحق یکی از ضد آمریکایی ترین شبه نظامیان عضو حشدالشعبی، آمریکا را برای حملات داعش که در استان صلاح الدین اتفاق افتاده است سرزنش کرد. وی از توطئه همکاری آمریکا با داعش علیه حشدالشعبی سخن گفت. حرکات حزب الله النجبا یکی دیگر از گروه های شبه نظامی حشدالشعبی که ضد آمریکا و طرفدار ایران می باشد( تحت تحریم های واشنگتن قرار دارد) ادعا کرد: « خروج آمریکا مسیر داعش را برای ورود به عراق از طریق مرز سوریه هموار می کند.» اما همچنین این گروه بر این تاکید داشت که آمریکا درگیر توطئه ای برای تجزیه و بی ثبات سازی عراق می باشد.
روایت کلی در عراق به شرح زیر است: صداهای طرفدار ایران استدلال می کنند که آمریکا درگیر در یک توطئه برای بی ثبات سازی و شکاف در عراق است. آن ها بر این تاکید دارند که آمریکا نه تنها زمینه گسترش پیشروی داعش را در عراق فراهم می کند بلکه همچنین با سیاستمداران محلی عراق برای ایجاد شکاف و تضعیف حشدالشعبی همکاری می کند.
حشدالشعبی در سال 2014م پس از فتوای آیت الله علی سیستانی یکی از روحانیون بزرگ شیعه عراق تاسیس شد. این سازمان شامل تیپ هایی از شبه نظامیان قدیمی حامی ایران مانند سازمان بدر، عصائب الحق و کتائب حزب الله می شود. این گروه ها توسط افرادی مانند ابومهدی المهندس که در کنار ایران در دهه 1980 علیه صدام می جنگیدند رهبری می شد. آن ها، آمریکا و اسرائیل را منبع شر در منطقه می بینند و مخالف حضور آمریکا در عراق هستند. شبه نظامیان حشدالشعبی به بخشی از نظامیان رسمی دولت عراق تبدیل شدند و این امر باعث شد تا ائتلاف به رهبری آمریکا علیه داعش در وضعیت دشواری قرار بگیرد. آمریکا، ارتش عراق را آموزش داده است اما با حشدالشعبی که بیشتر آن را یک گروه نیابتی ضد آمریکایی حامی ایران می بیند همکاری نمی کند. با این حال هم حشدالشعبی و هم ارتش عراق بخشی از ساختار امنیتی دولت عراق هستند. حشدالشعبی بخش های بزرگی از عراق را با استفاده از پاسگاه های امنیتی کنترل می کند. به همین ترتیب حشدالشعبی نقش کلیدی در مبارزه با داعش ایفا می کند.
در سال گذشته برخی عناصر حشدالشعبی مانند کتائب حزب الله ده ها حملات موشکی به پایگاه های آمریکا در عراق ترتیب داده اند. در طی این حملات چندین آمریکایی کشته شده است. اما در واکنش به یکی از این حملات، قاسم سلیمانی فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران و ابومهدی المهندیس قائم مقام حشدالشعبی کشته شدند. حشدالشعبی پس از آن از این موقعیت برای خروج آمریکا از عراق در پارلمان استفاده می کند.
ائتلاف به رهبری آمریکا برای مبارزه با داعش در عراق به دعوت دولت این کشور وارد شده است. اما صداهای طرفدار ایرانی خواهان خروج آمریکا از عراق هستند. به هر حال عراق فاقد نخست وزیر جدید و دولت آن در هرج و مرج گرفتار است. ایران از وضعیت هرج و مرج آمیز عراق برای هماهنگ سازی فشار به آمریکا استفاده می کند. در همین حال ، آمریکا تصمیم گرفت از نیمی از مناطق عراق از جمله مناطق مهم و کلیدی مانند جنوب موصل، شمال کرکوک و استان نینوا خارج شود. علاوه بر این آنها نیروهای خود را از کمپ تاج خارج و در پایگاه عین الاسد سامانه دفاعی جدیدی را مستقر کردند که این سامانه برای دفاع از منافع آمریکا در مقابل حملات راکتی شبه نظامیان طرفدار ایران و حملات موشکی بالستیک ایران به کار گرفته شده است. گروه های نیابتی طرفدار ایران از این که آمریکا نیروهای خود را از پایگاهش در عراق خارج کرده و به دلیل اپیدمی کروناویروس به تمرینات و آموزش خود پایان داده و همچنین برخی از شرکای ائتلاف نیروهای خود را از عراق خارج کرده اند باید خوشحال باشند.
با این وجود برخی دیگر معتقدند که خروج آمریکا می تواند خلایی برای ورود داعش به عراق باشد و بیشتر بر حضور و باقی ماندن آمریکا تاکید می کنند. آن ها همچنین معتقدند که با حضور آمریکا در عراق، ایران می تواند همیشه با سرزنش آمریکا در عراق حضور داشته باشد. واقعیت این است که گروه های نیابتی ایران در عراق تا حد زیادی مسئول فساد و انتقال منابع عراق به سمت ایران هستند. علاوه بر این شبکه برق عراق با مشکلات زیادی روبرو است و عراق باید همه چیز از ایران وارد کند و حضور آمریکا تنها یک انحراف از مسئله اصلی است.
یک مشکل دیگر وجود شکاف بین اعضای حشدالشعبی می باشد. در حشدالشعبی شاهد حضور دو نوع طیف هستیم از یک سو هسته ای اصلی که حامیان سپاه پاسداران می باشند و طیف دیگر نزدیکان آیت الله سیستانی هستند. بنابراین هر تصوری که آمریکا ممکن است با یک دیالوگ استراتژیک با بغداد نقش آن ها را تهدید کند به مقابله با آن برمی آیند. حشدالشعبی خواهان تبدیل شدن به سپاه پاسداران عراق است و به آرامی عراق را می بلعد همان کاری که حزب الله در بخش هایی از لبنان انجام داده است.
یکی از محورهای اصلی اقدامات حشدالشعبی « سرزنش آمریکا برای حملات داعش به حشدالشعبی» می باشد. اما در حقیقت این نیروی هوایی ائتلاف در عراق هستند که از پیشروی داعش در کوه های حمرین و مناطق دیگر جلوگیری کرده است. اما تحولات اخیر حملات داعش و کشته شدن ده ها عضو حشدالشعبی منجر به سرزنش آمریکا شد زیرا که آن ها نمی خواهند خود را مقصر این رویداد بدانند. وقتی سوال می کنند « چه کسی از این رویداد سود می برد؟ » آن ها معتقدند که آمریکا از این حملات سود می برد به این دلیل که آمریکا تلاش می کند با چنین اقداماتی با گروه های نیابتی ایران مقابله کند و از حملات موشکی آن ها به پایگاه خود در عراق جلوگیری کند. از این رو ایالات متحده در برخی جهات با مانع بزرگی به نام حشدالشعبی روبرو می باشد. این بخشی از یک نبرد منطقه ای گسترده تر بین آمریکا و ایران می باشد که شامل خلیج فارس و سوریه هم خواهد شد.